Quả nhàu khô - Nông sản Vũ Lâm

Cây nhàu là cây gì?

Cây nhà hay còn có tên cây ngao, nhau núi, giầu.

Tên khoa học Morinda citrifolia L. Thuộc họ Cà phê Rubiaceae.

quả nhàu

Mô tả thực vật cây nhàu

Cây nhàu là một cây cao chừng 6-8m, thân nhắn, thường mọc hoang ở những nơi ẩm thấp dọc bờ sông bờ suối.

Cây có nhiều cành to, lá mọc đối hình bầu dục, nhọn ở đầu, dài 12-15cm. Hoa nở vào tháng 1-2. Quả chín vào tháng 7-8. Quả hình trứng, xù xì, dài chừng 5-6cm, khi non có màu xanh nhạt, khi chín có màu trắng hoặc hồng, mùi nồng và cay. Ruột quả có một lớp cơm mền ăn được, chính giữa có một nhân cứng. Nhân dài chừng 6-7mm, ngang chừng 4-5mm, có 2 ngăn chứa 1 hạt nhỏ mềm ( Hình 238 ).

Phân bố, thu hái và chế biến

Thấy nhiều ở miền Nam nước ta, chưa thấy ở miền Bắc. Theo Pételot có cả ở miền Bắc. Mới đây đã tìm thấy ở vùng Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên.

Có thể trồng dễ dàng ở các tỉnh miền Bắc nước ta. Người ta dùng lá, quả, vỏ, rễ làm thuốc. Rễ hay dùng nhất dưới dạng phơi hay sấy khô. Các bộ phận khác dùng tươi.

quả nhàu

Thành phần hóa học

Vỏ rễ chứa glucozit anthraquinon gọi là morindin, có tinh thể hình kim màu vàng, tan trong nước sôi, ít tan trong nước lạnh, không tan trong ete, tan trong các chất kiểm để cho màu vàng cam.

Một số tác giả (1961, J. Sci. Industry. Res. 7: 331-333) đã xác định trong cây nhàu không phải chỉ có một chất anthraglucozit: morindin mà là một hỗn hợp gồm nhiều chất anthraglucozit như: damnacantal hay 1-methoxy-2-formyl-3-oxyanthraquinon, chất 1-metoxyrubiazin hay 1-methoxy-2-methyl-3-oxyanthraquinon, chất a al- alizarin, chất naringin hay 1-5-6-trioxy-2- metyl anthraquinone và chất l-oxy-2-3. dimetoxyanthraquinon. Các bộ phận khác chưa thấy có tài liệu nghiên cứu. Năm 1982, Đàm Trung Bảo (Đại học dược Hà nội) đã phát hiện trong nhàu có nhiều chất selenium.

Tác dụng dược lý

Trên súc vật thí nghiệm, rễ cây nhàu tỏ ra có những tác dụng sau đây:

Nhuận tràng nhẹ và lâu dài.
Lợi tiểu nhẹ.
Làm êm dịu thần kinh trên thần kinh giao cảm.
Hạ huyết áp.
Độ độc không đáng kể, và không gây nghiện.

Cây nhàu, quả nhàu có tác dụng gì?

Điều trị cao huyết áp

Rễ nhàu được dùng ở miền Nam làm thuốc chữa bệnh cao huyết áp (bác sĩ Đặng Văn Hồ, Khoa học phổ thông 1-8-54). Nhân dân dùng rễ nhàu sắc uống hằng ngày thay nước chè, uống hằng tháng. Một số hiệu thuốc đã chế thành cao rễ nhàu. Liều dùng hằng ngày 30- 40g rễ, sắc và uống thay nước chè trong ngày. Sau chừng 15 hôm sẽ thấy kết quả. Nhưng phải uống tiếp tục 2-3 tháng liền sau đó tiếp tục uống với liều giảm xuống.

Chữa nhức đầu, đau nửa đầu:

Rễ nhàu 24g, muồng trâu 12g, cối xay 12g, rau má 12g, củ gấu (sao, tẩm) 8g. Sắc uống, chia làm 2 lần trong ngày, uống ấm. Dùng liền 7-10 ngày.

Trị tăng huyết áp:

Rễ nhàu khô: 30g, sắc uống như trà hàng ngày; Có thể sử dụng 2-3 tuần là một liệu trình. Tùy theo chỉ số huyết áp cơ thể (đã hạ), có thể giảm liều 8-12g/ngày.

Chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh:

Rễ nhàu 24g, thảo quyết minh (sao thơm) 12g, rau má 8g, thổ phục linh 8g, vỏ bưởi 6g, sinh khương 3g. Sắc uống, chia làm 2 lần trong ngày, uống ấm. Dùng liền 7-10 ngày.

Trị đau nhức xương:

Rễ nhàu khô, sao vàng 200g, ngâm với 1.000ml rượu 35 độ, sau 6-8 tuần có thể dùng được. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 20ml trước bữa ăn.

Trị chấn thương, huyết ứ, bầm tím:

Rễ nhàu 24g, rễ mía dò 10g; củ tầm sét 10g. Sắc uống trong ngày, uống trước bữa ăn. Có thể uống 7- 10 ngày liền đến hết các triệu chứng.

Kích thích tiêu hóa, lợi tiểu, điều kinh:

Quả nhàu chín ăn với muối. Trị kiết lỵ, mệt mỏi, chóng mặt: Lá nhàu tươi 12g. Lá cỏ sữa 10g, sắc uống.

Tác dụng khác

Quả nhàu ăn với muối dễ tiêu, nhuận tràng, làm thuốc điều kinh, trị băng huyết, bạch đới, ho, cảm hen, thũng, đau gân, đái đường (đái tháo). Nướng chín ăn để chữa lỵ.
Rễ nhàu nhuộm màu đỏ quan áo, vải lụa. Nhân dân Việt Nam thái nhỏ, sao vàng ngâm rượu, uống chữa bệnh nhức mỏi, đau lưng (có thể dùng quả nhàu non, thái mỏng sao khô thay rễ này).
Lá nhàu giã nát, đắp chữa mụn nhọt, làm chóng lên da. Sắc uống chữa lỵ, đi ngoài, chữa sốt và làm thuốc bổ. Liều dùng 8-10g sắc với 500ml nước chia làm 2 lần uống trong ngày (chữa những người hay nhức đầu chóng mặt). Lá nhàu còn dùng nấu canh lươn để ăn cho bổ.

Quả nhàu ngâm rượu có tác dụng gì?

Giảm các chứng đau trong cơ thể

Quả nhàu khô chứa một số chất giảm đau mà không gây ra bất kì tác dụng phụ nào cho sức khỏe. Nếu bạn thường xuyên bị đau đầu, đau mỏi cơ bắp, đau lưng hay đau thần kinh thì nên thủ sẵn một ít quả khô trong nhà để dùng mỗi khi cần đến.

Trái nhàu khô nhuận tràng, kích thích tiêu hóa

Thành phần axit trong quả nhàu khô kích thích các cơ trơn trong ruột co bóp mạnh để đẩy thức ăn và chất thải di chuyển nhanh hơn trong đường ruột. Trường hợp bị táo bón cũng có thể sử dụng quả nhàu khô sắc nước uống thay thế cho các loại thuốc nhuận tràng có hại.

Cải thiện hệ miễn dịch của cơ thể

Đây cũng là một trong những tác dụng của quả nhàu khô với sức khỏe cần được nhắc đến. Các chất trong quả khi được hấp thu sẽ sản xuất ra nhiều tế bào Lympho T trong cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch. Chúng là một phân lớp của bạch cầu, được mệnh danh là những tế bào sát thủ, giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus hay các tác nhân gây bệnh khác khi chúng xâm nhập vào cơ thể.

Cách sử dụng bột nhàu hiệu quả nhất

Để bột nhàu có thể phát huy tác dụng của mình một cách tốt nhất, người dùng phải nắm được cách sử dụng bột nhàu một cách đúng quy cách.
Thông thường, ta sẽ dùng bột nhàu trước bữa ăn khoảng 30 phút. Lấy 1 muỗng cà phê nhàu hòa tan với khoảng 30 – 50ml nước ấm.
Nên pha bột nhàu với nước ấm để sử dụng hàng ngày.
Những người mắc bệnh đau dạ dày hoặc bao tử yếu thì nên sử dụng sau bữa ăn 1 – 2 giờ sẽ không gây nên bất cứ một tác dụng phụ ngoài mong muốn nào.
Bên cạnh đó, để sản phẩm sử dụng được dài lâu bạn cũng nên có cách bảo quản phù hợp. Thông thường, nên để bột nhàu trong hũ thủy tinh kín vừa giúp bảo quản tốt vừa tiện lợi trong quá trình sử dụng.

Nguồn: https://cheesewerks.com/san-pham/qua-nhau-kho/

Tham khảo:

https://twitter.com/NngsnVLm1/status/1309033255019196418
https://www.behance.net/gallery/105040649/Qu-nhau-kho-Nong-sn-V-Lam
https://nongsanvulam.tumblr.com/post/630216081160781824/qu%E1%BA%A3-d%C3%A0nh-d%C3%A0nh-kh%C3%B4-mua-h%E1%BA%A1t-qu%E1%BA%A3-d%C3%A0nh-d%C3%A0nh-lh

Nông sản Vũ Lâm

Nông sản Vũ Lâm chuyên cung cấp các loại gia vị, thảo dược chất lượng cho các công ty, nhà mày sản xuất thực phẩm và dược phẩm trên toàn quốc.

Địa chỉ: 5/1 Đinh Thị Thi – F Hiệp Bình Phước – quận Thủ Đức – Tphcm

Số đt: 0909.652.109

Website: https://cheesewerks.com

Email: vulam@nongsanvulam.com